یا نور

گلواژه های وحی ۱

واژه شناسی از علومی است که در آشنایی با ترجمه ، تفسیر و مفاهیم آیات الهی قرآن مجید نقش اساسی دارد.
ساختار هر آیه از تعدادی واژه است . شناخت واژه ها، معانی ریشه ای تحت الفظی و اصطلاحی هر کلمه و کاربرد آن می تواند یاری رسان ما در ورود به لایه های درونی ایات و درک بهتر مفاهیم قرآن مجید باشد.
امیدواریم که بتوانیم با تقدیم پست های پربار هر بار با یک واژه قرآنی و کاربرد آن در آیات آشنا شویم و بتوانیم بهره بیشتری از این سفره پر نعمت الهی داشته باشیم .
آیا می دانید معنای ریشه ای «سلام» چیست؟ به امید حسن مطلع کلام ان شاء الله در پست بعد با واژه «سلام» معانی و کاربردهای ان در ایات الهی قرآن مجید آشنا خواهید شد .

گلواژه های وحی ۲

«سلام» واژه زیبا و دلنشینی است که در لحظه های آغاز دیدار عطر دوستی و محبت می افشاند .
ریشه این واژه «س-ل-م» به معنای کنار بودن از آفات ظاهری و باطنی است( مفردات راغب- ماده سلم)
وقتی به کسی سلام می کنیم آرزو داریم که سلامت باشد و رنجی او را نیازارد.
مهمترین کاربرد اسلام در آیات نام مبارک خداوند است که در ، آخر سوره مبارکه حشر همراه یا شانزده نام دیگر از اسماء حسنای الهی آمده است .
سلام نام مبارک خداوند
نام مبارک «سلام» برای خداوند مبالغه در سلامتی است، زیرا همه چیز از جانب او سلامت یافته و هیچ ظلمی و ستمی به کسی روا نمی دارد.
تکرار این نام مبارک شفای هر بیماری و هم چنین موثر در ایجاد محبت و دوستی است(بانو امین، سیر و سلوک،ص۳۰۴)

گلواژه های وحی ۳

سلام پیامبران
خداوند در قرآن مجید گاهی به طور عمومی بر فرستادگان خود سلام می کند . مانند: سلام بر رسولان(صافات/۱۸۱) و گاه با نام و نشانی به آنان سلامی دارد .
در سوره مبارکه صافات با اشاره ای گزارش گونه از زندگی چند پیامبر بزرگ چون حضرت نوح ، ابراهیم، موسی، هارون و الیاس به آنان سلام می کند و بالافاصله می فرماید «ما نیکوکاران را چنین پاداش می دهیم (همان۷۵-۱۳۱)»
آیا در سلام خداوند چه راز و رمزی نهفته است که پاداش نیکوکاران است؟
اما سلام حضرت عیسی
«سلام بر من روزی که متولد شدم و روزی که از دنیا می روم و روزی که برانگیخته میشوم(مریم/۳۳)»
تولد و مرگ و قیامت سه مرحله انتقالی و سخت زندگی انسان است و عبور با سلامت از هر مرحله موقعیت بزرگی است . سلام این پیامبر بزرگ آرزوی طی این مراحل سرنوشت ساز بدون رنج می باشد . و این درس برای ماست.

گلواژه های وحی ۴

سلام حضرت نوح
« ای نوح با سلام و برکاتی از جانب ما فرود آی(هود/۴۸) »
اکنون که همه دشمنان سرسخت و لجوج و معاند تو همگی نابود شدند. تو با یارانت به سلامتی و دوری از رنج و آزار آن ها با برکات الهی در زمین پراکنده و زندگی از نو آغاز کنید .
سلام حضرت ابراهیم
خداوند در حمایت و یاری حضرت ابراهیم و نجات این پدر توحید از آتش خشم نمرودیان به آتش چنین فرمان می دهد :
«ای آتش بر ابراهیم سرد و سلامت باش(انبیاء/۶۹)»
شاید در این فرمان الهی «برداً» برای خنثی کردن سوزندگی آتش و «سلاماً» برای سلامتی و برطرف کردن آزار دشمنان از آن مرد خدا و ایجاد کلستان زیبا کردست .
اما آیا سلام بر پیامبر اسلام(ص) با آن عظمت وجودی چگونه است؟

گلواژه های وحی ۵

در فرایند رسالت الهی، پیامبر ختمی مرتبت از جایگاه ویژه ای برخوردار است .
و نبوت با وجود مبارکش به پایان خود می رسد بنابراین سلام خداوند بر او جلوه دیگری دارد و نشان از مراتب و درجات اوست.
«خداوند و فرشتگان او پیوسته بر پیامبر(ص) درود می فرستند ، ای مومنان شما نیز به او سلام گویید و تسلیم فرمانش باشید(احزاب/۵۶)»
واژه «سَلِّموا» امری است که به معنای سلام کردن و هم‌چنین تسلیم بودن آمده است.
نماد زیبای سلام در تشهّد نمازها سلام و رحمت و برکات الهی بر تو باد ای پیامبر(ص)
هر مسلمان در هر شب و روز حدّاقل پنج مرتبه در نمازهای واجب بر این اسوه‌ی حسنه سلام دارد و از خداوند برای او رحمت و برکات الهی می طلبد.
و آن کس با صدق نماز گزارد، البتّه که در دیگر امور نیز تسلیم فرمان پیامبر خویش است. در این آیه علاوه بر سلام، به صلوات (صلّوا) نیز آمده است امّا چگونه؟

گلواژه های وحی ۶

«واژه «صلوات» ، جمع «صلوه» ، از طرف خداوند فرستادن رحمت و از جانب فرشتگان و مؤمنان طلب رحمت می باشد (تفسیر نمونه، ج۲۷،ص۴۱۷)».
امر«صلوا» در آیه ۵۶ احزاب(پست دیروز) به معنای صلوات و درود فرستادن بر وجود پاک پیامبر و خاندان اوست.
در روایات معتبر آمده که بعد از نزول این آیه مبارکه، اصحاب گفتند:
یا رسول الله، ما سلام بر شما را می دانیم اما صلوات بر شما چگونه است و پیامبر(ص) فرمود بگویید: «اللهمَ صَلِ علی محمد و آل محمد کما صَلَیتَ علی ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید(همان)»
صلوات گرچه یک ذکر ساده هفت کلمه ای است اما دعایی پذیرفته شده است و در روایات آثار و برکات عجیبی بر آن نقل شده است .
زمانی که شما بر وجود پاک پیامبر(ص) صلوات می فرستید علاوه بر اطاعت امر مستقیم الهی(در آیه فوق) در یک پرواز بلند و ملکوتی در مدار همراهی و هم نوایی با ذات پاک الهی و فرشتگان بارگاهش قرار گرفته و از بارگاه آن ملیک مقتدر برکت و رحمت می طلبید پس چگونه ممکن است آن رحمه للعالمین سلام و صلوات شما بدون پاسخ گذارد؟!

گلواژه های وحی ۷

صلوات دعای مقرون به اجابت است و حرکتی است در مدار همراهی و همگامی با الله جل جلاله و فرشتگان پاکش، فعل مضارع در «یصلون علی النبی» نشان از استمرار و پیوستگی ادای این درود و رحمت بر وجود پاک پیامبر(ص) دارد
در این ذکر مبارک علاوه بر وجود نازنین پیامبر(ص) ، آل پیامبر نیز شامل این سلام و درود تحیت قرار می گیرند.
قابل ذکر است که واژه «آل» از گستردی خاصی برخوردار است و علاوه بر خانواده و نزدیکان ، گاه پیروان و همفکران را نیز در بر می گیرد.
در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است که شخصی از آن حضرت سوال کرد مردم می گویند : مسلمانان همه آل پیامبر هستند آیا چنین است ؟
حضرت فرمودند: راست گفتند و دروغ گفتند.
سوال شد : معنای سخن شما چیست ؟
فرمودند : به یک معنا دروغ گفتند که همه ی مسلمانان آل پیامبر هستد در حالی که زیاده روی و نقص در دین آن هاست.
راست گفتند ، هنگامی که به شرایط قرآن قیام کرده و تبعیت از خاندان وی کنند( وعائم الاسلام،ج۱،ص۲۹)
قدری به این روایت بیندیشیم ؟!
آیا من از آل پیامبر هستم؟؟

گلواژه های وحی ۸

همه نمازگزاران در تشهد نمازهای خود ۹ مرتبه بر پیامبر و آل محمد صلوات تقدیم می کنند وهنگام خروج از نماز۵ مرتبه بر ایشان سلام
دارند، اهداء درود و سلام بر «آل محمد» نیز خود توجه و ارتباط خاص با خاندان پاک اوست.
با ذکر صلوات ، نور و رحمت خداوند را برای نور چشم پیامبر(ص) و عصاره هستی – حضرت زهرا(س) – با همسر گرانقدر و اعلی مرتبه او و فرزندان پاک و بزرگوار این تحیت و سلام را بدون پاسخ گذارند ؟
بر اساس قول امام (در پست قبل) هر مسلمانی امکان حرکت در مسیر رسیدن به مقام والای «آل پیامبر (ص)» را دارد، تا با قیام به شرایط قرآن و تبعیت از خاندان پاک پیامبر(ص) و احراز چنین رتبه ای شامل این درود و رحمت دائمی خداووند و فرشتگان و مومنین قرار گیرد .
زهی سعادت و باران رحمت

گلواژه های وحی ۹

از زیباترین کاربردهای «سلام» در آیات الهی قرآن مجید سلام خداوند بر مومنان در یک ضیافت بهشتی است که جلوه و عظمت خاصی به سوره مبارکه یس بخشیده است.
آن جا که خداوند تصاویری زیبا و دلنشین از یک میهمانی بهشتی تصویر سازی نموده است (یس/۵۵-۵۸)
ابتدا سخن از لحظات سرشار از شادی در کنار همسران درحالی که بر تخت ها تکیه زده اند و از میوه های بهشتی و هرآن چه اراده می کنند و می خواهند بر آن ها مهیاست دارد .
هر ضیافت را دو بُعد اساسی است : مجلس آرایی و پذیرایی در آیات متعدد قرآن مجید ، سوره الرحمن ، سوره واقعه و … در پذیرایی از میهمانان بهشتی هر دو بعد به صورت مشروح بیان شده است .
اما گاه میهمان نه برای لذت رسانی های مجلس و یا پذیرایی بلکه به عشق صاحبخانه آن جا حضور دارد و همه لذت ها انس و دیدار میزبان است.
ویژگی این ضیافت الهی پذیرایی خاص خداند به عنوان میزبان بر میهمانانی است که چنین تقدیم می گردد
« سلام قولا من رب الرحیم ( یس/۵۸) »
آیا این سلام تنها در نظام در بهشت است ؟ یا در دنیا هم میتوان شنید و احساس کرد ؟

گلواژه های وحی ۱۰

نمونه ای دیگر از سلام خداوند بر مومنان ، سلام عمومی و کلی است .
خداوندی که ولایت مومنان بر عهده دارد و آن ها که دل به معبود سپرده اند و هدایت او پذیرفته اند خداوند به آنان سلام می کند .
درود و سلام بر آن کس که هدایت پیروی کنه (طه /۴۷)
و این سلام رتبه و درجه و شادی و عشقی است که در دل مومن از ارتباط با پروردگارش حاصل می شود و تحمل رنج و سختی دنیا با یاد پروردگارش بر او آسان می گردد پیوسته احساس رضایت با اوست.
سلام فرشتگان
در شب مبارک قدر، شب نزول قرآن که از هزار ماه (حدود ۸۳ سال عمر متوسط انسان) برتر است فرشتگان به اذن پروردگارشان به زمین فرود آمده و تا طلوع فجر و پیام آور سلام و سلامتی بر مومنان و شب زنده داران درگاه الهی و یقین سرنوشت مردم هستند. (سوره مبارکه قدر)
در لحظات سخت و جانفزای سکرات موت، فرشتگان قبض روح بر بالین مومنان پاکیزه و صالح حاضر شده و بر آنان سلام و بشارت به خاطر اعمال صالح هدیه می کنند( نحل/۳۲)
و این گونه رنج جان کندن بر طرف و چون پرواز چون بوییدن گل خوشبوست.